فصل دوم پروژه سازگاری و ناسازگاری
مبانی نظری سازگاری و ناسازگاری
پیشینه تحقیق سازگاری و ناسازگاری
پیشینه پژوهش سازگاری و ناسازگاری
پیشینه نظری سازگاری و ناسازگاری
ادبیات نظری سازگاری و ناسازگاری
چارچوب نظری سازگاری و ناسازگاری
این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق سازگاری و ناسازگاری اجتماعی را در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می دهد.
سازگاری یا ناسازگاری امری ساده و به آسانی قابل وصول نیست، چون سازگاری امری است که با ملاک عینی ثابت نداردکه بتوان آن را دقیقاً اندازه گرفت، یک رفتار معین میتواند در یک فرهنگ سازگار، همان رفتار در فرهنگ دیگر ناسازگار باشد. رفتار انسان به شدت تابع زمینههای فرهنگی است. اساس تعریف ناسازگاری را رفتار شکل میدهد. ناسازگار یا کژخو به افرادی گفته میشود که معمولاً از هوش عادی و یا حتی هوش بالایی برخوردارند ولی دارای رفتار غیر عادی بوده یا به اصطلاح دچار اختلالات سازگاری هستند.عطاری و همکاران؛(1382). سازگار شدن با محیط مهمترین منظور و غایت همه¬ی فعالیتهای ارگانیزم است. در همه¬ی دوران زندگی خود در هر روز و ساعت سرگرم آنیم که خود دگرگون شده و دگرگون نشده را سازگارکنیم. زندگی کردن درحقیقت چیزی جز عمل سازگاری نیست. به نظر مک دالند وقتی میگوییم فردی سازگار است که پاسخهایی که او را به تعامل با محیطش قادر میکنند، آموخته باشد. در نتیجه به نحو قابل قبول مانند اعضای جامعه¬ی خود رفتار کند تا احتیاجاتش ارضا شود. زارع پور و ندپور؛(1383).
از نظری لغوی فعل سازگار شدن به معنی متناسب بودن، مربوط بودن و انطباق یا وفق دادن می باشد.درلغت نامه دهخدا سازگاری موافقت درکار- حسن سلوک معنی شده است میرویسی؛ (1385)
سازگاری یک فرآیند پویای روانشناسی است که از مراحل به هم پیوستهای تشکیل شده است، افراد برای ایجاد سازگاری باید مراحلی را پشت سر بگذارند. فرایند سازگاری از نیاز یا سائق شروع میشود و با ارضای آن تمام میشود، به عنوان مثال در صورتی که یک نوجوان احساس طرد شدن کند، به احساس تعلق نیاز پیدا میکند که از طریق پذیرفته شدن توسط والدین، معلمان یا گروه همسالان میسر میشود. بنابراین میتوان مراحل سازگاری را خروج از حالت تعادل و رسیدن به حالت تعادل مجدد دانست. بیلدر و رابرت ؛(1990)، به نقل از کدیور؛(1371).
روانشناسان سازگاری فرد را در برابر محیط مورد توجه قرار دادهاند و ویژگیهایی از شخصیت را بهنجار تلقی کردهاند که به فرد کمک میکنند تا خود را با جهان پیرامون خویش سازگار نماید، یعنی با دیگران در صلح و صفا زندگی کند و جایگاهی برای خود به دست آورد. اتکینسون و هیلگارد ؛(1989)به نقل از براهنی و همکاران؛(1382). در این میان، سازگاری اجتماعی انعکاسی از تعامل فرد با دیگران، رضایت از نقشهای خود و نحوه¬ی عملکرد در نقشهاست که به احتمال زیاد تحت تأثیر شخصیت قبلی، فرهنگ و انتظارات خانواده قرار دارد.
فهرست مطالب
فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش سازگاری و ناسازگاری
1-2 مقدمه 11
2-2 تاریخچه ی آموزش مهارتهای زندگی در جهان 12
3-2 تاریخچه ی آموزش مهارتهای زندگی در ایران 12
4-2 تعریف سازمان بهداشت جهانی از مهارت های زندگی 13
5-2 طبقه بندی بین المللی مهارتهای زندگی 13
5-1-2 مهارت عمومی، اصلی یا مشترک 14
5-2-2 مهارت های خاص یا غیرمشترک 14
6-2 کاربرد مهارتهای زندگی(ارتباط مؤثر و جرأتمندی) 16
7-2 اهداف آموزش مهارت های زندگی 16
8-2 انواع مهارت های زندگی 17
9-2 نقش مهارت های زندگی در ارتقای بهداشت روان 19
نمودار شکل یک پنج حوزه اصلی مهارت های زندگی 19
10-2 مهارت ارتباط مؤثر 19
11-2 تعریف ارتباط 20
12-2 ضرورت و اهمیت ارتباطات 20
13-2 اصول و مقررات ارتباطات بین فردی 21
14-2 عناصر اصلی ارتباط 21
15-2 عوامل مؤثر در شروع ارتباط 21
16-2 موانع ارتباط 22
17-2 مهارت جرأتمندی 22
18-2 قدرت ابراز وجود 23
19-2 اهمیت مهارت جرأتمندانه 25
20-2 شیوه های آموزش مهارت های زندگی 26
21-2 اجرای برنامه ی آموزش مهارت های زندگی 28
نمودار شکل دوآثارمختلف آموزش مهارت های زندگی در طی زمان 28
22-2 سازگاری و ناسازگاری 28
23-2 تعاریف در حیطه سازگاری اجتماعی 29
24-2 تحلیل فرآیند سازگاری اجتماعی 32
25-2 علائم بالینی اختلالات سازگاری 33
26-2 انواع ناسازگاری 33
26-2-1 گروه اول ناسازگاران اجتماعی 33
26-2-2 گروه دوم ناسازگاران حسی و حرکتی 34
26-2-3 گروه سوم ناسازگاران ذهنی و عقلی 34
27-2 بهداشت روان و سازگاری 34
28-2 ملاک و معیارسازگاری 34
29-2 عوامل مؤثر بر سازگاری اجتماعی 35
29-2-1 عوامل فردی 35
29-2-2 هوش 35
29-2-3 عوامل خانوادگی 36
29-2-4 عوامل اجتماعی 37
29-2-5 رسانه های گروهی 37
29-2-6 گروه همسالان 37
29-2-7 عوامل مذهبی و اخلاقی 38
30-2 سازگاری با دانشگاه 38
31-2 مبانی نظری 40
31-2-1 نظریه های روانشناسی 40
31-2-1-1 نظریه ی اریکسون 40
31-2-1-2 نظریه ی روانشناسی فردی آدلر 41
31-2-1-3 نظریه ی بین فردی سالیوان 42
31-2-2 نظریه های جامعه شناسی 44
31-2-2-1 نظریه ی ناهنجاری دورکیم 44
31-2-2-2 نظریه ی ناهنجاری مرتون 45
31-2-2-3 نظریه ی کنش اجتماعی ماکس وبر 46
31-2-3 نظریه های مددکاری اجتماعی 47
31-2-3-1 نظریه ی توانمند سازی مدافعه 47
31-2-3-2 نظریه ی سلامت اجتماعی کییز 47
نمودار شکل سه مدل پنج عاملی کییز 48
31-2-3-3 نظریه ی مددکاری اجتماعی شناختی- رفتاری 49
نمودار شکل چهار الگوی عمومی مورد استفاده در تئوری شناختی – رفتاری 49
31-2-3-3 نظریه ی یادگیری اجتماعی 50
31-2-4 دیدگاه ها و مکاتب 50
31-2-4-1دیدگاه روان تحلیل گری 50
31-2-4-2دیدگاه علوم رفتاری 51
31-2-4-3 دیدگاه زیستی- روانی- اجتماعی 52
31-2-4-4 سازگاری اجتماعی در مکتب انسان گرایی 52
32-2 پیشینه ی پژوهش در خارج ازکشور 53
33-2 پیشینه ی پژوهش در داخل ازکشور 55
34-2 چارچوب نظری 57
35-2 مدل نظری 58
نمودارشکل پنج مدل نظری نحوه ی آموزش مهارت های زندگی(ارتباط مؤثر و جرأتمندی) 58
36-2 سئوالهای تحقیق 59
37-2 فرضیه های اصلی پژوهش 59
38-2 فرضیه های فرعی پژوهش 59
يشينه تحقيقاتي
پيشينه داخلی
پيشينه خارجی
منابع و مآخذ
منابع فارسی
منابع انگلیسی
